Giethoorn is volgens Hekman (Historie, Bevolking, Folklore en Antiquiteiten van Giethoorn) de eerste veenkolonie van ons land. In de mededeling over een zware stormvloed van 1170 wordt voor het eerst melding gemaakt van bewoners in dit gebied.
Monniken zouden het zijn geweest die hier de eerste turf groeven. De naam van de buurtschap 't Klooster zou nog aan hun aanwezigheid herinneren.
In 1230 wordt de naam Gethorne (Giethoorn) voor het eerst vermeld. De geschiedenis verteld, dat omstreeks 1290, een groep flagellanten (zelfgeselaars) zich op last van de Utrechtse bisschop zich moesten vestigen in een landstreek die het domein was van wilde geiten, het woeste veengebied achter Fulnaho (Vollenhove).
Door de turfafgraving ontstond een landschap met stukjes water (de petgaten) en stukjes land (de legakkers). Omdat dit ongecontroleerd gebeurde in een tijd waarin regelmatig overstromingen e.d. plaats vonden, sloegen de legakkers (die dus te smal bleken) weg en ontstonden de meren rond Giethoorn.
Het Gieterse meer is het enige natuurlijke meer. Dit is in de ijstijd ontstaan. De overige: het Bovenwiede, Zuideindiger Wiede, Molengat, de Beulaker en de Grote en Stille Belter, zijn alle ontstaan door de turfwinning. De Beulaker dankt zijn naam aan het dorpje Beulaecke dat in de 1776 in de golven verdween.
Ondanks de vele overstromingen groeide Giethoorn uit tot een dorpje waar de bewoners leefden van de turfwinning, gecombineerd met extensieve veehouderij, riet snijden en visserij. Ten tijde van de stormvloed van 1825 telde het 1210 inwoners, niemand van hen verdronk dank zij de vaartuigen waarover men hier beschikte, wel verdronken er 258 runderen, zij haalden niet tijdig het vlot of de bok.
Meer over Giethoorn Oldemaathuus Doopsgezind
